“Hoa thủy tiên nhụy vàng cánh trắng
Gặp gió xuân lay nhẹ cành hoa”
Trong tâm thức người Hà Nội xưa, hoa thủy tiên là loài hoa mang vẻ đẹp quý phái, là biểu tượng của sự may mắn và trường thọ. Chính vì vậy mà cứ vào độ tết đến xuân về, khi những cơn gió bấc chùng lại nhường chỗ cho làn gió xuân ấm áp, mơ màng, những bông hoa thủy tiên lại đua nhau khoe sắc.
1.Ý nghĩa và thú chơi hoa thủy tiên của người Hà Nội
Hoa thủy tiên tên khoa học là Narcissus, còn trong tiếng anh gọi nó là Chinese sacre. Cây thuộc nhóm củ bẹ phân nhánh và thường nở đúng vào dịp mùa xuân, vì thế mà người ta còn gọi hoa thủy tiên với tên gọi khác mỹ miều đó là “nàng tiên” đẹp vào mùa xuân.
Hoa mang ý nghĩa tài lộc nên nó được người chơi hoa yêu thích mỗi dịp tết đến xuân về
Có lẽ tạo hóa đã ban cho loài hoa sứ mệnh cao cả là tỏa hương thơm và ra hoa vào thời khắc thiêng liêng của đất trời, đúng vào dịp tết nên nó có ý nghĩa vô cùng đáng quý. Và đây cũng chính là món quà thiên nhiên tươi đẹp mang ý nghĩa tinh thần sâu sắc đối với người dân Việt trong ngày tết nguyên đán cổ truyền của dân tộc.
Màu sắc của hoa thủy tiên không rực rỡ và nhiều màu giống như hoa hồng hay hoa cúc nhưng nó lại có sức hút riêng bởi mùi thơm ngọt ngào của mình. Nên nó được mọi người ví là “chén vàng đĩa bạc” bởi dáng hoa xinh tươi mà khó có loài hoa nào có thể sánh được.
Người ta quan niệm rằng, nếu hoa thủy tiên nở đúng vào giờ giao thừa thì gia chủ sẽ gặp may mắn, hạnh phúc cả năm. Vì thế, để chuẩn bị một bình hoa thủy tiên đẹp để chơi trong ngày tết thì phải đảm bảo hoa nở chụm vào nhau, lá to khỏe và xanh, rễ dài giống râu ông tiên thì đó mới là một bình hoa được xem là đẹp.
Thế hoa thủy tiên đẹp được người chơi chăm chút từ 2 đến 3 tháng trước tết
Hoa thủy tiên với ý nghĩa tốt đẹp của mình là mang tài lộc, may mắn, thịnh vượng đến cho gia chủ của mình vì thế mà ai trong mỗi chúng ta đều muốn sở hữu cho mình một bình hoa thủy tiên trong ngày lễ tết cổ truyền của dân tộc.
Mỗi độ đón xuân về, nhiều gia đình trưng bày thủy tiên trong nhà, cúng giao thừa như để cầu mong đón nhận tin tốt trong gia đình. Sự trân trọng đã cho thủy tiên một chỗ đứng thân thương trở thành tập tục và thú vui tao nhã.
Trước kia, chỉ những nhà sang trọng, giàu có mới có điều kiện chơi thủy tiên vào dịp tết vì loài hoa này rất quý và đắt, thế nhưng hiện giờ thú chơi này đã trở nên phổ biến, không chỉ những gia đình khá giả mà những gia đình “bình dân” cũng có thể chơi.
Thành phần chơi hoa bao gồm nhiều lứa tuổi, giới tính khác nhau, trẻ có mà già cũng có. Hai thế hệ hai lối suy nghĩ nhưng họ gặp nhau ở niềm đam mê bất tận dành cho loài hoa thanh tao mà cao quý này.
Dù xã hội có đổi thay nhưng thú vui tao nhã này vẫn không thể hiện diện và tồn tại trong chính nếp sống và văn hóa của người thủ đô. Với mùi hương thơm ngát, quyến rũ và sâu thẳm, dịu nhẹ mà chẳng phải tạp. Hương thủy tiên thật xứng là thứ hương vương chủ nổi trội trong đất trời trong thời khắc chuyển sang năm mới.
Những ngày đầu xuân sẽ trở nên ấm áp và hạnh phúc hơn nếu có hương thơm của hoa thủy tiên hòa cùng hương của khói hương và mùi thơm của cam canh bưởi diễn. Tất cả tạo nên một hương vị tết đặc biệt khiến cho những ai xa quê khó có thể cầm lòng được:
“Tết đến xuân về mang tài lộc
Thủy tiên khoe dáng sắc hương thơm
Cùng với cam canh và bưởi diễn
Cùng với hương trầm ấm tết xưa”
Hoa thủy tiên có nhiều loại khác nhau như: Hoa thủy tiên nước, hoa thủy tiên vàng, hồng, trắng, đỏ, tím. Mỗi màu lại mang mỗi ý nghĩa riêng. Hoa thủy tiên được trồng nhiều ở Đà Lạt.
2.Sự tích về hoa thủy tiên
Có rất nhiều sự tích về hoa thủy tiên, mỗi châu lục, quốc gia trên thế giới lại có cho mình những câu chuyện riêng về nó. Nhưng hôm nay chúng tôi sẽ kể cho bạn loài hoa này với ý nghĩa và mang đậm giá trị nhân đạo, nhân văn vô cùng sâu sắc cũng như bài học về cách sống và ứng của người Việt. Sự tích như sau:
Ở một làng nọ có 3 anh em, sau khi bố mẹ mất, hai người anh cả tham lam lấy hết phần đất đai màu mỡ, dễ canh tác. Còn chia cho đứa em út một vùng đất cằn cỗi, mưa tới đâu cũng chả thấm.
Hai người anh thì chỉ biết hưởng thụ, còn người em hì hục suốt ngày đêm, hết ngày này qua ngày khác múc nước ở hồ lên để tưới cho đất nhưng tưới mãi tưới mãi mà chẳng có tác dụng gì.
Chỉ cần nỗ lực hết mình tài lộc chắc chắn sẽ đến với bạn
Chàng gục ngã bên hồ với hai thùng nước rồi khóc: “Mình làm sao đây bây giờ? Hãy là bỏ đất này đi nơi khác tìm đất canh tác”. Trong lúc chưa biết làm như thế nào thì bà tiên xuất hiện và bảo với chàng: “Chàng trai trẻ tại sao con khóc”. Chàng bèn trả lời: “Bà tiên ơi, cha mẹ con mất đi, hai anh cả chia cho con mảnh đất này nhưng khô cằn quá chắc con phải bỏ nó mà đi chỗ khác mất”.
Bà tiên liền bảo: “Ta nói cho con biết, mảnh đất này ấp ủ một mầm hoa vô cùng quý giá, con hãy chăm sóc nó rồi sẽ được đất trời đền đáp”. Sau khi nói xong, bà tiên cũng biến mất và chàng em út nghe lời bà, cố gắng hơn nữa tưới nước đều đặn hàng ngày.
Sau một thời gian, quả như lời bà tiên nói, nơi đất cằn sỏi đá ấy mọc lên một loài hoa đẹp thanh tao mà thơm ngào ngạt, rất nhiều người đi qua ngỏ ý mua nó với giá cao. Thế là chàng trai đã được trời đất đền đáp, hoa của cậu nổi danh vang khắp cả mọi vùng.
Nhớ ơn bà tiên ở hồ nước, người em út đặt tên cho loài mọc lên từ mảnh đất khô cằn ấy là hoa thủy tiên. Câu chuyện hoa thủy tiên như lời nhắn nhủ rằng: Hãy cứ chăm chỉ làm việc, tài lộc sung túc sẽ đến với bạn.
Hoa thủy tiên xứng đáng là hoa của các loài hoa với ý nghĩa đặc biệt của mình loài hoa này được nhiều người yêu quý và chơi trong dịp tết đến xuân về. Nếu bạn là người yêu hoa thì đây chắc chắn là cái tên được nhắc đầu tiên trong danh sách các loài hoa chơi tết.